Een longabces is een met pus gevulde holte in de long die door ontstoken weefsel is omgeven en door een infectie wordt veroorzaakt. Meestal ontstaat er maar één longabces, maar wanneer er meer ontstaan, is dat altijd in dezelfde long. Als een infectie via de bloedsomloop de longen bereikt, kunnen er verspreid abcessen ontstaan. Deze aandoening komt veel voor bij drugsgebruikers die drugs met geïnfecteerde naalden inspuiten.
Oorzaken van een longabces
De meest voorkomende oorzaak van een longabces is een infectie veroorzaakt doordat bacteriën uit de mond of de keel in de longen worden ingeademd. Het lichaam beschikt over veel verdedigingsmechanismen tegen dergelijke infecties. Daarom komen deze infecties alleen maar voor wanneer deze mechanismen niet functioneren, bijvoorbeeld wanneer iemand bewusteloos of erg suf is door het gebruik van kalmerende middelen, anesthesie, alcoholmisbruik of door een aandoening van het zenuwstelsel. Vaak is een tandvleesontsteking de bron van de bacteriën, maar ook gewoon speeksel dat wordt geïnhaleerd, bevat voldoende bacteriën om een ontsteking te veroorzaken. Bij sommige mensen, in het bijzonder mensen ouder dan 40 jaar, kan een longtumor de oorzaak van een longabces zijn wanneer de tumor een van de luchtwegen afsluit.
Een pneumonie die wordt veroorzaakt door bepaalde bacteriën, bijvoorbeeld Staphylococcus aureus of Legionella pneumophila, of door schimmels, kan ook tot een longabces leiden. Bij mensen met een slecht functionerend immuunsysteem kunnen minder algemeen voorkomende bacteriën de oorzaak zijn. In zeldzame gevallen ontstaat er een longabces door geïnfecteerde Trombose / Longembolie of door infecties die via de bloedsomloop worden verspreid.
Meestal ontstaat er maar één longabces, maar wanneer er meer ontstaan, is dat altijd in dezelfde long. Als een infectie via de bloedsomloop de longen bereikt, kunnen er verspreid abcessen ontstaan. Deze aandoening komt veel voor bij drugsgebruikers die drugs met geïnfecteerde naalden inspuiten.
Uiteindelijk breken de meeste abcessen door naar een van de luchtwegen, waarbij veel sputum wordt geproduceerd dat moet worden opgehoest. Een doorgebroken abces laat tevens een holte in de long achter die met vocht en lucht gevuld is. Soms breekt een abces door naar de pleuraholte (de ruimte tussen de vliezen die de longen bedekken), waardoor deze holte met pus wordt gevuld. Dit wordt ‘pleura-empyeem’ genoemd. In zeldzame gevallen breekt een groot longabces door naar een bronchus (een van de grote luchtwegen die de longen van lucht voorzien) en verspreidt de pus zich in de long, waardoor een pneumonie en acute ademhalingsinsufficiëntie (of ARDS) ontstaan. Als een abces de wand van een bloedvat aantast, kan er een ernstige bloeding optreden.
Symptomen en diagnose van een longabces
De symptomen kunnen langzaam of plotseling ontstaan. De eerste symptomen lijken op die van pneumonie: vermoeidheid, gebrekkige eetlust, zweten, Koorts en ophoesten van sputum. Het sputum kan spoortjes bloed bevatten. Het sputum ruikt vaak onaangenaam omdat mond- en keelbacteriën vaak een onaangename geur produceren. De patiënt kan ook pijn op de borst hebben bij ademen, vooral als het longvlies (pleura) ontstoken is.
De diagnose longabces kan niet uitsluitend worden gesteld op basis van de pneumonieachtige symptomen en lichamelijk onderzoek. Er wordt echter wel een longabces vermoed wanneer de pneumonieachtige symptomen optreden bij patiënten met bepaalde problemen, zoals een aandoening van het zenuwstelsel, alcohol- of drugsmisbruik of recent opgetreden bewusteloosheid door welke oorzaak dan ook.
Een longabces is vaak op thoraxfoto’s zichtbaar. Wanneer op een thoraxfoto alleen maar aanwijzingen te zien zijn voor een abces, moet er meestal nog wel een CT-scan van de borstkas worden gemaakt. Door het sputum uit de longen te kweken kan worden vastgesteld welk organisme het abces veroorzaakt.
Behandeling van een longabces
Om een longabces snel en volledig te laten genezen moeten oraal of intraveneus antibiotica worden toegediend. Deze behandeling wordt voortgezet totdat de symptomen verdwijnen en op de thoraxfoto het abces is verdwenen. Antibiotica moeten vaak weken of maanden worden toegediend voordat deze verbeteringen optreden.
Om de drainage van een longabces te bevorderen, moet de patiënt verplicht hoesten en wordt ademhalingstherapie toegepast.
Wanneer het vermoeden bestaat dat een afgesloten luchtweg de oorzaak is, wordt er een bronchoscopie uitgevoerd om de afsluiting op te heffen.
In ongeveer 5% van de gevallen geneest de infectie niet. In sommige gevallen kan een abces worden gedraineerd door een buisje (tube) door de borstwand in het abces te brengen. Vaker moet het geïnfecteerde longweefsel volledig worden verwijderd. Soms moet een gehele longkwab of zelfs een gehele long worden verwijderd.
Het sterftepercentage bij patiënten met een longabces is ongeveer 5%. Dit percentage is hoger bij patiënten met een verzwakte conditie of een slecht functionerend immuunsysteem of longkanker
longziekten enz..... 